Die Peperboom (Schinus molle) is 'n klein boom wat genaturaliseer geraak het in Suid-Afrika vanaf Suid-Amerika en dreig om 'n indringerplant te word. Die boom groei maklik, word aangeplant en kom voor in dor streke. Die boom het wilgeragtige, neerhangende, veervormige saamgestelde blare en takkies.
Die Peperboom (Schinus molle) is 'n klein boom wat genaturaliseer geraak het in Suid-Afrika vanaf Suid-Amerika en dreig om 'n indringerplant te word. Die boom groei maklik, word aangeplant en kom voor in dor streke. Die boom het wilgeragtige, neerhangende, veervormige saamgestelde blare en takkies.
Schinus molle ye una especie arbórea de fueyes perennes perteneciente a la familia Anacardiaceae, orixinaria del sur de Brasil, Uruguái, y la mesopotamia arxentina; puede llegar a midir alredor de 15 metros d'altor. Recibe, ente otros, los nomes comunes de gualeguay o anacahuita, y nel Ríu de la Plata, denominar aguaribay [1] o aguaraibá [1].
Una especie similar distribuyir dende Perú hasta'l noroeste de l'Arxentina y Chile, pasando por Bolivia, tando amontesada en Méxicu, ye'l Schinus areira, que foi considerada por enforma tiempu namái como una variedá d'esta especie, llamándose polo tanto: Schinus molle var. areira; güei tratar como especie plena.
Son árboles de tamañu pequeñu a medianu, qu'algamen un tamañu d'hasta 15 m metros d'altu y 30 cm de diámetru, cañes colgantes, corteza esterior café o gris, bien aspra, esfoliante en plaques llargues, tricomes erectos o curvaos, hasta 0.1 mm de llargu, ablancazaos; plantes dioicas. Fueyes alternes, siempres verdes o decidues, imparipinnaes o paripinnaes, 9–28 cm de llargu, 11–39-folioladas; foliolos opuestos a alternos, estrechamente llanceolaos, 1.3–5.1 cm de llargu y 0.2–0.5 cm d'anchu, ápiz agudu, obtusu o arrondáu, acumen mucronáu a uncináu, base arrondada, obtusa o cuneada, oblicua, marxes enteros a serraos, especialmente escontra'l ápiz, xeneralmente glabros, cartáceos. Inflorescencia terminal y axilar, pleiotirsos o fascículos, bráctees frondosas, de 10–25 cm de llargu, glabra a escasamente pubescente, pedúnculu 0–3 cm de llargu, pedicelos 1.3–2 mm de llargu, articulaos. Frutu globosu, de 5–7 mm de diámetru, exocarpo delgáu, deciduo, rosáu a colloráu-rosáu cuando maduru, glabro, mesocarpo carnosu y resinosu, endocarpu óseu; granes estruyíes, cotiledones planos.[2]
S. molle ye orixinariu del estáu de Rio Grande do Sul nel sur de Brasil, del Uruguái, Bolivia, Perú, y de la mesopotamia arxentina.
Ye una especie tolerante a la seca y a les altes temperatures, llonxeva, resistente y perenne, anque nun aguanta bien les xelaes. Por estes razones cultivar en tol mundu. N'Europa llantar en parques, paseos y aveníes. N'España ye frecuente'l so cultivu nes provincies más templaes, especialmente nel Llevante y Andalucía. Aportó a un seriu problema en munchos llugares del mundu pol so calter invasor, naturalizándose nos nuevos hábitats.[3]
N'África del sur, por casu, S. molle invadió sabanes y pacionales y espandióse a lo llargo de cunetes y canales de riego n'ambientes semidesérticos.[3] Tamién se considera invasiva en gran parte d'Australia, dende pacionales a montes abiertos y árees costeres. Tamién en finques abandonaes y al pie de les víes del tren. N'América del Norte, tanto S. molle como'l so pariente cercanu Schinus terebinthifolius son particularmente dañibles en Florida y Hawái, y pueden atopase tamién nel sur d'Arizona, sur de California, Texas, Luisiana, y Puertu Ricu.[4]
Mientres enforma tiempu, a una especie similar que se distribúi dende Perú hasta'l noroeste de l'Arxentina y Chile, tando amontesada en Méxicu, considerar namái como una variedá de Schinus molle, llamándose polo tanto: Schinus molle var. areira; güei tratar como especie plena: Schinus areira.
Schinus ye'l nome llatín, d'orixe griegu, pa designar al llentiscu; foi aplicáu a una especie similar: el pimenteru falsu (Schinus areira), porque produz una resina goliosa bien similar a la del llentiscu, polo qu'esa especie tamién foi llamada llentiscu del Perú.
El términu molle recuerda a un antiguu nome xenéricu pa esta planta, utilizáu por Tournefort, y deriva del nome quechua mulli, non del llatín molle ("fluexu").
Trátase d'una planta llargamente utilizada pola medicina tradicional. A la so corteza y resina atribuyéronse-y propiedaes tóniques, antiespasmódicas y repulguantes y la resina ye usada pa solliviar les caries. Los frutos frescos en fervinchu tomar contra la retención d'orina. Les fueyes fervíes y los baños cola agua de les fueyes en decocción, sirven como analxésicu, cicatrizante y anti inflamatorio d'usu esternu, y les fueyes seques espuestes al sol úsense como cataplasma pa solliviar el reumatismu y la ciática.
En medicina folclórica les fueyes y les flores utilícense como cataplasmes calientes contra'l reumatismu y otros dolores musculares. Les fueyes en fervinchu xuntu con fueyes d'ocalitu, y n'inhalaciones, son usaes pal aliviu d'afecciones bronquiales. La so resina atopa asemeyaes aplicaciones que l'almáciga.
La grana emplégase como «pimienta rosada». Al estregase na piel xenera una sustanza qu'alloña a los mosquitos. De les fueyes y la corteza estrayi un aceite esencial (bálsamu) el cual ye utilizáu en dentífricos, arumes y xabones como materia
Schinus molle describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 388–389. 1753.[2]
Schinus, ye'l nome griegu del llentiscu: arbolín perenne d'esta mesma familia;
molle: epítetu que recuerda a un antiguu nome xenéricu pa esta planta, utilizáu por Tournefort, y deriva del nome quechua mulli, non del llatín molle ("fluexu").
Schinus molle var. argentifolius Marchand
Conocer a esta especie colos nomes de * aguaribay o gualeguay na mariña d'Arxentina y Uruguái:
!["Modifica]("https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Notification-icon-Wikidata-logo.svg/18px-Notification-icon-Wikidata-logo.svg.png"){kind=icon}
.!["Cymbidium]("https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Cymbidium_Clarisse_Austin_%27Best_Pink%27_Flowers_2000px.JPG/50px-Cymbidium_Clarisse_Austin_%27Best_Pink%27_Flowers_2000px.JPG")
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Schinus molle ye una especie arbórea de fueyes perennes perteneciente a la familia Anacardiaceae, orixinaria del sur de Brasil, Uruguái, y la mesopotamia arxentina; puede llegar a midir alredor de 15 metros d'altor. Recibe, ente otros, los nomes comunes de gualeguay o anacahuita, y nel Ríu de la Plata, denominar aguaribay o aguaraibá .
Una especie similar distribuyir dende Perú hasta'l noroeste de l'Arxentina y Chile, pasando por Bolivia, tando amontesada en Méxicu, ye'l Schinus areira, que foi considerada por enforma tiempu namái como una variedá d'esta especie, llamándose polo tanto: Schinus molle var. areira; güei tratar como especie plena.
!["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:100_5006.jpg")
Los sos frutos. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:100_5005.jpg")
Un exemplar cultiváu en Maldonado, Uruguái. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:%27California_Pepper_Tree%27_by_Edward_Edmondson,_Jr.,_Dayton_Art_Institute.JPG")
Pintura de Edward Edmondson. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Starr_070313-5613_Schinus_molle.jpg")
Fueyes.
