Allium ampeloprasum L. ye una especie perteneciente a la familia de les amarilidacees. Cultívase como hortoliza en trés formes distintes, que constitúin subespecies: A. ampeloprasum var. porrum, el puerru o porru; A. ampeloprasum var. ampeloprasum, el folio elefante o ayu blandino y A. ampeloprasum var. kurrat, el kurrat. Amás, describiéronse una cantidá inverosímil d'otres subespecies, variedaes y formes que se quedaron en meres sinonimies.
!["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Lukoskordon_208v_Dioscoride_Vienne.png")
Plantes qu'algamen un tamañu de 1 m d'altor. Bulbu ovoide, de 3-4 cm d'anchu, con escames. Escapo que surde dende'l centru del bulbu. Fueyes 6-12, lineares, de 1-2 cm d'anchu, planes, cayíes. Les inflorescencies n'umbeles globoses con munches flores. Espata de picu llargu. Tépalos llanceolaos, 4-5 mm de llargu, de color blancu a rosáu claro, cada unu con una vena, la superficie esterior verde.[2]
Ye nativu del sudoeste d'Europa hasta Asia, y paez que foi introducíu a Gran Bretaña por pueblos prehistóricos. Nel sudoeste d'Inglaterra y Gales el so hábitat correspuende a llugares predresos cerca de la mariña.[3][4] Les formes cultivaes tán presentes en tol mundu y cultívense especialmente n'Europa, el norte d'África y América.
Allium ampeloprasum describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 294. 1753.[2][5][6]
Allium: primitivamente ālĭum, y tamién el vulgar aleum en llatín.[7] Sicasí, paez que'l términu tien un orixe celta y significa "quemar", en referencia al fuerte golor acre de la planta.[8] Unu de los primeres n'utilizar esti nome pa fines botánicos foi'l naturalista francés Joseph Pitton de Tournefort (1656-1708).
ampeloprasum: epítetu llatín, deriváu del griegu άμπδλόπρασον de άμπδλός, viñéu, y πρασον, zostera (la "yerba de vidreros" o "sebas de mar", planta marina de fueyes verdes envainantes llargues y estreches asemeyaes a les del ajoporro), "especie de puerru que crez nos viñeos" (Ampeloprason in vinetis nascitur, foliis porri), según Plinio el vieyu (Naturalis Historia, 24, 136).[7]
!["Modifica]("https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Notification-icon-Wikidata-logo.svg/18px-Notification-icon-Wikidata-logo.svg.png"){kind=icon}
.!["Cymbidium]("https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Cymbidium_Clarisse_Austin_%27Best_Pink%27_Flowers_2000px.JPG/50px-Cymbidium_Clarisse_Austin_%27Best_Pink%27_Flowers_2000px.JPG")
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Allium ampeloprasum L. ye una especie perteneciente a la familia de les amarilidacees. Cultívase como hortoliza en trés formes distintes, que constitúin subespecies: A. ampeloprasum var. porrum, el puerru o porru; A. ampeloprasum var. ampeloprasum, el folio elefante o ayu blandino y A. ampeloprasum var. kurrat, el kurrat. Amás, describiéronse una cantidá inverosímil d'otres subespecies, variedaes y formes que se quedaron en meres sinonimies.
Nota: nun hai que confundir esta especie con Allium ampeloprasum Thunb., Prodr. Pl. Cap.: 65, 1794, nom. illeg. que ye un sinónimu de Allium rotundum L. Ilustración en Dioscorides, Codex Aniciae Julianae, circa 512AD !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Allium_ampeloprasum_Habitus_DehesaBoyalPuertollano.jpg")
Vista xeneral nel so hábitat. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Elephant_Garlic_(Allium_ampeloprasum).jpg")
Rotura de la espata. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Elephant_Garlic_(Allium_ampeloprasum)_2.jpg")
Antesis incipiente. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:A.ampeloprasum_1.jpg")
Inflorescencia, detalle. !["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:P1050567a.jpg")
Inflorescencia post-antesis con granes trigonas.
